Tìm hiểu về Thiên Sơn Tuyết Liên – Tuyết Liên Hoa

Thiên Sơn Tuyết liên hoa – Vua của trăm loài dược thảo

Từ xưa, Tuyết liên hoa đã được người Trung Quốc sử dụng như một vị thuốc thảo dược quý không thua gì nhân sâm. Được mệnh danh là “Bách thảo chi vương” (Vua của trăm loài dược thảo), chúng có khả năng hỗ trợ điều trị những chứng bệnh như đau đầu, cao huyết áp và rối loạn kinh nguyệt.

Sở dĩ gọi là tuyết liên hoa (hoa sen tuyết) bởi loài thực vật này có thể sinh trưởng, phát triển và ra hoa ngay cả trong thời tiết cực kỳ lạnh lẽo trên núi đá cao vời vợi. Khi bung nở, loài tuyết liên có hình dạng giống hệt như một đóa sen.

Tuyết liên, tuyết hà liên, tuyết liên hoa là những tên gọi của thiên sơn tuyết liên. Đây là loại dược liệu được mệnh danh là bách thảo chi vương (vua của trăm loài dược thảo). Thiên sơn tuyết liên có tác dụng thúc đẩy lưu thông khí huyết và mang đến nhiều ứng dụng trong y học hiện đại. 

Thiên sơn tuyết liên là gì?

Thiên sơn tuyết liên có tên khoa học là Saussurea involucrata, hay còn gọi là sen tuyết. Loài thực vật này thuộc họ Cúc.

Phân bố

Thiên sơn tuyết liên sinh trưởng ở vùng núi cao Trung Á. Tuyết liên đã và đang được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền ở những đất nước như Uyghur, Mông Cổ, Kazakhstan và Trung Quốc.

Sở dĩ nó có tên gọi là tuyết liên (sen tuyết) bởi đây là loại dược liệu vươn mình và phát triển ngay trong thời tiết lạnh buốt giá trên những tảng núi cao vời vợi. Khi bung nở, hoa tuyết liên trông hệt như một đóa sen. Người dân địa phương tại Tân Cương vẫn truyền tai nhau nhiều đời nay rằng hình dáng yêu kiều của tuyết liên chính là thành quả kết tinh từ gió, mây và tuyết.

Đặc điểm hình thái

Theo nhiều ghi nhận từ y học cổ truyền Trung Quốc, vẻ đẹp của hoa tuyết liên được đánh giá là “giản đơn nhưng lại rất đặc biệt”. Cây có hình dáng khá giống cây súp lơ trắng và có lớp lá ngoài cùng màu xanh đậm. Lá xoăn nhẹ, trông như lưỡi mác, ôm trọn lấy toàn bộ đóa hoa ở bên trong.

Dưới ánh nắng mặt trời ở vùng núi tuyết, những cánh hoa tuyết liên ánh lên màu vàng trắng rực rỡ. Từng lớp từng lớp xếp chồng lên nhau và cùng ôm trọn nhụy hoa có màu tím đỏ nổi bật. Tùy theo điều kiện ánh sáng và nhiệt độ mà cánh hoa sẽ “khép – mở” linh hoạt để thích nghi với thời tiết tự nhiên.

Phần thân nhẹ nhàng và vậy song rễ của thiên sơn tuyết liên lại rất cứng cáp.

Thành phần hóa học

Hơn 70 hợp chất đã được phân lập và xác định của loại dược liệu này; chúng bao gồm phenylpropanoids, flavonoid, coumarin, lignans, sesquiterpenes, steroid, ceramides, polysaccharides.

Loại thảo dược này đã được chứng minh là có tác dụng chống ung thư, chống viêm, giảm đau, chống oxy hóa, chống mệt mỏi, chống lão hóa, chống thiếu oxy, bảo vệ thần kinh và điều hòa miễn dịch.

Thiên sơn tuyết liên có tác dụng gì?

• Thúc đẩy lưu thông máu

Theo y học cổ truyền, tuyết liên có thể thúc đẩy lưu thông máu. Từ đó, nó giúp cải thiện các triệu chứng liên quan đến tuần hoàn kém.

Bên cạnh đó, các bài thuốc thuốc từ loại dược liệu này còn được sử dụng để điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp, ho do lạnh, đau dạ dày, đau bụng kinh và say độ cao.

• Ảnh hưởng đến hệ tim mạch

Các chất alkaloid và chiết xuất ethanol có trong thiên sơn tuyết liên có thể làm giảm tính thấm của mao mạch dưới da và được chứng minh có tác dụng tốt đối với hệ tim mạch.

Theo nghiên cứu trên thỏ và chó:

• Các alkaloid toàn phần của tuyết liên có tác dụng ức chế tim thỏ cô lập, có thể làm giảm phạm vi co bóp, làm chậm nhịp tim, thậm chí ngừng tim.
• Ion kiềm trong tuyết liên cho thấy nhịp tim chậm hơn và sóng T lồi trên ECG của thỏ, kéo dài trong 10 phút.
• 

Những bài thuốc từ thiên sơn tuyết liên

• Chữa dương nuy: Sen tuyết, đông trùng hạ thảo ngâm rượu.
• Chữa suy nhược cơ thể ở phụ nữ: tuyết liên, nhân sâm, địa hoàng. Hầm chung với gà đến khi nhừ thì ăn.
• Chữa phong thấp, phụ nữ đau lạnh bụng dưới: tuyết liên 19 gram, thêm 100 ml rượu trắng hoặc rượu gạo. Ngâm bảy ngày. Mỗi ngày tối đa 10ml.
• Trị đau răng: Hoa sen tuyết 8 đến 16 gram. Ăn sống hoặc ngâm nước.
• Chữa chảy máu do chấn thương: lấy một lượng tuyết liên vừa đủ bôi lên vùng bị thương.

Cách dùng Thiên Sơn Tuyết Liên Hoa tốt nhất:

Ngâm rượu:

• Cách ngâm: Một bông hoa sen tuyết Tây Tạng to có thể ngâm với 5 – 7 lít rượu khoảng 35 độ. Với bông tuyết liên nhỏ hơn thì ngâm với 1,5 – 3 lít rượu.
• Thời gian: Sau 45 ngày là có thể dùng được. (Ngâm càng lâu thì rượu càng tốt).

Cách dùng:

• Nên uống từ 20 – 30 ml mỗi bữa ăn cơm.
• Ngày uống từ 1 – 2 lần.

Lưu ý: Không nên lạm dụng rượu tuyết liên vì có thể gây ra một số hiện tượng không mong muốn.

Sắc nước:

Cách sắc nước: Dùng 1 bông hoa sắc với 5 – 7 lít nước. ( bông nhỏ hơn ngâm với 1,5 – 3 lít nước)

Thời gian sắc:

• Đun cho đến khi thấy màu nước thay đổi rõ rệt thì chắt ra chai dùng dần hàng ngày.
• Khi uống hết, đổ thêm 1 – 3 lít nước vào sắc và uống tiếp. Lượng nước tùy độ to nhỏ của hoa.

Lưu ý, kiêng kỵ

Lưu ý phụ nữ có thai không nên dùng loại dược liệu này; vì nó có thể làm co tử cung và dẫn đến sảy thai.